ปฏิเสธไม่ได้ว่า Social Media หรือสื่อสังคมออนไลน์ ได้กลายเป็นส่วนหนึ่งของชีวิตเราไปแล้ว ไม่ว่าจะเป็น Facebook, Instagram, TikTok, X, YouTube หรือ LINE ช่องทางโซเชียลมีเดียเหล่านี้กลายเป็น “พื้นที่” ในการติดต่อสื่อสาร เข้าถึงข้อมูล ไปจนถึงการประกอบอาชีพ และยิ่งเราใช้ประโยชน์จากโซเชียลมีเดียได้มากเท่าไร เราก็ยิ่งเข้าถึงโอกาสในโลกยุคใหม่ได้มากขึ้นเท่านั้น วันนี้เราเลยอยากพากทุกคนมาสำรวจข้อดีและข้อเสียของการใช้ Social Media ในปัจจุบันซึ่งเป็นพื้นฐานที่จะช่วยให้เราใช้งานสื่อออนไลน์ได้ชำนาญมากขึ้น
ตัวอย่าง 7 ข้อดีของการใช้ Social Media
1. ใช้ Social Media ในการศึกษาหาความรู้
ข้อดีของโซเชียล คือ Social Media เป็นพื้นที่แห่งข้อมูลข่าวสาร และสื่อการเรียนรู้ที่อัพเดทแทบจะตลอดเวลา ทั้งจากองค์กรสื่อ สำนักข่าว นักวิชาการ และกูรูอิสระ เหมาะเป็นอย่างยิ่งสำหรับคนที่ต้องการอัพสกิล หรือเพิ่มความรู้โดยไม่เสียค่าใช้จ่าย
2. ใช้ Social Media ช่วยสร้างโปรไฟล์บนโลกออนไลน์
การมีโปรไฟล์ที่ดีบนโซเชียลมีเดียช่องทางต่าง ๆ จะช่วยสร้างภาพจำในแง่บวกให้กับคนรู้จัก รวมถึงคนอื่น ๆ ที่อาจจะกลายเป็น Connection คนสำคัญของเรา ณ จุดใดจุดหนึ่งของชีวิต ยิ่งเราสร้างโปรไฟล์ที่ดีไว้แต่เนิ่น ๆ ก็ยิ่งช่วยเป็นต้นทุนให้เราไปต่อได้ในระยะยาว
3. ใช้ Social Media ในการหางาน
ตอนนี้หลายบริษัททั้งในไทยและต่างประเทศ เริ่มรับสมัครพนักงานผ่านโซเชียลมีเดียกันแล้ว แพลตฟอร์มสุดฮิตก็คงหนีไม่พ้น LinkedIn ที่ช่วยให้บริษัทสามารถ Connect กับคนที่กำลังมองหางานได้โดยตรง อีกช่องทางที่มาแรงก็คือ Facebook Page และ Facebook Group ที่รวมกลุ่มคนที่กำลังมองหางาน หรือกลุ่มคนที่ทำสายอาชีพเดียวกัน มาแนะนำงานต่อกันเป็นทอด
4. ใช้ Social Media ในการทำธุรกิจ และทำการตลาด
Social Commerce หรือการขายของผ่านโซเชียลมีเดียเป็นที่นิยมมากในไทย เพราะทั้งสะดวกสบาย ไม่มีค่าใช้จ่ายในการตั้งร้าน แถมยังช่วยให้ผู้ซื้อและผู้ขาย สามารถติดต่อผ่านแชทได้โดยตรง สามารถสอบถามรายละเอียดเพิ่มเติม หรือเคลมสินค้าก็ทำได้ง่าย โดยแพลตฟอร์มที่เป็นที่นิยมในการทำ Social Commerce และการตลาด ได้แก่ Facebook, Instagram, LINE และ TikTok
5. ใช้ Social Media ในการทำงาน
Social media ช่วยให้พนักงานสามารถพูดคุยติดต่อ ประชุม และส่งงานได้อย่างง่ายดาย รองรับนโยบาย Work from home หรือการทำงานแบบ Hybrid ของหลายบริษัทในขณะนี้ ช่วยลดเวลา และปัญหาจากการสื่อสารได้เป็นอย่างดี
6. ใช้ Social Media ในการประชาสัมพันธ์
โซเชียลมีเดียสามารถใช้สื่อสารกับคนจำนวนมากได้ในระยะเวลาอันจำกัด หลายคนจึงอาศัยช่องทางเหล่านี้ในการประชาสัมพันธ์ โปรโมตสินค้า งาน PR และอีเวนต์ต่าง ๆ อีกทั้งการทำโฆษณาบนแพลตฟอร์มโซเชียลก็มีราคาที่ถูก และยืดหยุ่นกว่าการโฆษณาแบบอื่นอีกด้วย
7. ใช้ Social Media ในการสร้าง Content
Content บนโซเชียลมีเดียจะมีความสนุกสนาน และสร้างสรรค์ได้หลากหลายรูปแบบมากกว่าช่องทางอื่น ๆ หลายคนสามมารถเพิ่มยอดผู้ติดตามจาก content ที่ทำ จนกลายเป็น Influencer, Content Creator หรือ TikToker ที่ได้รับการสนับสนุนจากแบรนด์ต่าง ๆ ได้ โดยแพลตฟอร์มที่ได้รับความนิยมมากที่สุดได้แก่ TikTok, Facebook, และ Instag
ตัวอย่าง 7 ข้อเสียของการใช้ Social Media
1. Social Media ทำให้เราลดการปฏิสัมพันธ์กับคนรอบข้าง
หากเรามัวแต่ก้มหน้าเล่นมือถือ เราอาจเสียความสัมพันธ์ที่ดีกับคนรอบตัว ยิ่งเห็นเราไม่สนใจ หลายคนก็อาจเลือกที่จะเลิกชวนเราพบปะ หรือไปทำกิจกรรมต่าง ๆ ในชีวิตจริงไปเลยก็ได้ เพราะฉะนั้นการเล่นโซเชียลมีเดียควรมาพร้อมขอบข่ายเวลาที่เหมาะสม
2. Social Media ทำให้เราขาดความมั่นใจ
ในโลกของสังคมออนไลน์ ทุกคนล้วนแสดงให้เห็นแต่ด้านดีของตัวเอง ซึ่งเรามักจะเผลอเก็บมาเปรียบเทียบกับตัวเอง เราจึงควรระลึกไว้เสมอว่าสิ่งที่เราเห็นใซเชียลมีเดียนั้นไม่ใช่ความจริงทั้งหมด และความสำเร็จของคนอื่นไม่ได้เป็นสิ่งที่ตัดสินความสำเร็จในชีวิตของเรา
3. Social Media ทำให้เราเป็นคนชอบตัดสินคนอื่น
เพราะในโลกสังคมออนไลน์ เราไม่ได้รู้จักกับผู้คนอย่างสนิทใจ หลายคนเป็นคนที่ไม่ได้มีความสำคัญกับเรานัก เราจึงมีความกล้าในการวิจารณ์พวกเขาอย่างรุนแรงมากกว่าคนที่รู้จักและพบเจอกันในชีวิตจริง เราจึงควรไตร่ตรองให้ดีก่อนโพสต์อะไรลงไปทุกครั้ง
4. Social Media ทำให้เราสุขภาพแย่ลง
ทั้งสุขภาพจิตจากการเห็นคำวิจารณ์หรือความเห็นแย่ๆ และสุขภาพกายที่เกิดจาการจ้องจอเป็นเวลานาน รวมถึงอาการคอบ่าไหล่จากการก้มหน้าดูมือถือ เราจึงควรเลือกเสพ Content ที่สร้างสรรค์ และหยุดเล่นโซเชียลมีเดียระหว่างวันเพื่อให้ร่างกายและดวงตาได้พักบ้าง
5. Social Media ทำให้เราเสียเวลาชีวิต
โซเชียลมีเดียออกแบบมาให้ผู้ใช้งานเสพติดได้ง่าย (Addictive) หลายคนจึงใช้เวลามากกว่า 5-6 ชั่วโมงต่อวันในการเล่นมือถือโดยไม่รู้ตัว การกำหนดเวลา Screen Time ของตัวเองในแต่ละวัน จะช่วยให้เราสามารถแบ่งเวลาไปจัดการ และโฟกัสเรื่องต่าง ๆ ในชีวิตได้ดีขึ้น
6. Social Media ทำให้เราเป็นคนมองโลกในแง่เดียว
เพราะ Algorithm ของโซเชียลแพลตฟอร์มปัจจุบัน จะเน้นส่ง Content ที่ตรงกับความสนใจของเรา หรือแนะนำให้เราติดตามเพจ/คน ที่มีความสนใจคล้ายๆ กับเรา จนเราอาจเผลอคิดไปว่าโลกนี้เต็มไปด้วยคนที่มีความคิดเหมือนเรา ดังนั้นการเสพสื่อให้หลากหลาย และมากกว่าแค่ในโซเชียลมีเดียจึงสำคัญเป็นอย่างยิ่ง
7. Social Media ทำให้คนสามารถวิจารณ์ธุรกิจหรือสินค้าของเราในที่สาธารณะได้
ถือเป็นปัญหาใหญ่ทีเดียวสำหรับแบรนด์ และเจ้าของธุรกิจ เมื่อเจอลูกค้าที่โพสต์ความเห็นในแง่ลบบนพื้นที่โซเชียลแพลตฟอร์ม ซึ่งกลายเป็นประเด็นใหญ่ได้ในชั่วข้ามคืน
ปัจจุบันเรามี เครื่องมือ Social Listening และ Social Monitoring ที่เปิดให้ใช้งานฟรี ที่ช่วยให้การจัดการกับปัญหาเหล่านี้ได้ง่ายและรวดเร็วขึ้น ลองใช้แล้วฝึกให้ชำนาญ จะเป็นผลดีกับแบรนด์หรือธุรกิจในยุคการตลาดโซเชียลแน่นอน แต่หากมองวิกฤตให้เป็นโอกาส การที่เราหมั่นสอดส่องความเห็นในแง่ลบ และช่วยลูกค้าแก้ปัญหาอย่างจริงใจ ก็ช่วยยกภาพลักษณ์ธุรกิจ และซื้อความไว้ใจกลับมาได้เช่นกัน
ใช้สื่อ Social Media อย่างมีสติ ต่อยอดการใช้ประโยชน์ในอนาคต
Social Media ก็เปรียบเสมือนดาบสองคม หากเลือกใช้อย่างถูกวิธี ก็จะนำพาเราไปสู่โอกาสและความเป็นไปได้ไม่มีที่สิ้นสุด แต่หากใช้ผิดวิธี ก็จะกลายเป็นบ่อนทำลายสุขภาพกายและใจของเราในระยะยาวได้เช่นกัน หวังว่าบทความของเราในวันนี้ จะช่วยให้หลายคนเข้าใจสื่อสังคมออนไลน์ และนำไปปรับใช้ให้เกิดประโยชน์กับชีวิตประจำวันได้มากขึ้น